11.02.2017

Senaryo Yazarları İçin Pisoloji (William Indick) 2. Bölüm

                                                                    2. Bölüm (İD)

İd,anneyle sevişmeyi ve babayı öldürmeyi isteyen bilinçdışının hayvani bölümüdür.

                    Kötü olarak İd,filmlerdeki kötü karakter id enerjisinin bir temsilidir.Gerçekten korkunç bir sekansta erkek genç kadını baştan çıkarır\tecavüz eder ve onunla sevişirken etinden bir parça koparır.Bu anda  erkek saf id' dir. Vampirler id canavarlarının mükemmel örnekleridir,çünkü genç kadın kurbanlarının yumuşak boğazlarına saldırıp kan emerek cinsel haz alırlar.
        Bir kötü ister dünyayı isterse sadece bir kişiyi yok etmeyi amaçlasın,kötü genellikle yazması en eğlenceli olan karakterdir.Bütün engellemelerden,ahlaktan,suçtan ya da pişmanlıktan muaf olan kötü,kendi id arzularını dışa vurmakta tamamen özgürdür.İzleyiciler gizlice bu kötüyü severler çünkü onun aracılığıyla hayali düzeyde kendi engellemelerinden serbest bırakabilir ve kendi id arzularını tatmin edebilir.İyi bir kötü karakter yazmanın sırrı ,kendi içinizdeki id'le ilişki kurmaktır.Kontrolünüzü kaybedin,engellemelerinizi kaldırın bütün birincil dürtülerinizin sayfaya akmasına izin verin ve kötü karakterlerin vasıtasıyla en karanlık korkularınız,rüyalarınız,dürtüleriniz ve arzularınızı ifade edin.

                      Tutsak olarak ilkel benlik,İd bilinç dışı zihnimizin içindeki kafese konmuş bir hayvan gibidir,İd dürtüleri her zaman dışarı çıkmaya çalışır ancak biz onları sürekli olarak bastırırız ve ilkel dürtülerimizi kilitli tutarız.
        Hapishaneden kaçan ya da serbest bırakılan kötü İd enerjisinin serbest bırakılmasını temsil eder,izleyiciler hayali düzeyde bu serbest bırakılmadan haz alırlar,izleyiciler baskıcı toplum tarafından kafese konmuş olma duygusuyla özdeşleştiği ve serbest bırakılan engellemelerin özgürlüğünden kendi yaşıyormuş gibi haz aldığı popülerdir.
        Lex Luthor müthiş bir süper-kötüydü çünkü ikinci bir düşünce olmaksızın ne yapmak istiyorsa onu yapan kötü bir kural dışı olmaktan zevk alıyordu.
        Her senaryonun ve öykünün farklı talepleri vardır,ama bir olay örgüsü eğer bir kötüye ihtiyaç duyuyorsa,ona olabildiğince fazla gaz verin ve sonra başı boş bırakın.Genel olarak filmdeki eğlence seviyesi kahramanın ne kadar iyi olduğuna değil,kötü karakterin ne kadar kötü olduğuna bağlıdır.
                     
                     Kötü adamların geri dönüşü,İzleyicilerin fazla iyi kahramandan ok bastırılmımamış kötü adamdan hoşlandığı sır değildir.İlkel benliğin temsili olarak kötü karakterler bir günahkardır ve günahkarlar çok daha eğlencelidirlen.
         Yazar,senaryonun bitiminde açık bir kapı bırakarak,kötüyü yeniden diriltme seçeneğini elinde tutar ve sapkın planlarıyla toplumu terörize etmesi için ona bir şans daha verir.

                    Kötü karakterin cezası,kötü karakterin en önemli öezelliği ahlakdıı oluşudur.İd enerjisinin bir dışavurumu ılarak kötü karakterler davranışının ahlaki niteliğini fazla umursamazlar.
          Suçluluk duygusu,vicdan azabı ve pişmanlık onun karakterine yabancıdır.Kötü hak ettiği cezayı almalıdır.Dahası kötünün cezası ideal olarak suçlarıyla eşdeğer olmalıdır.Eğer kötü karakter,kahramanın yakın aile üyeleri ve arkadaşlarına tecavüz eder,zarar verir ve öldürürse yüzüne yiyeceği yumruk ya da hapis cezası izleyicide etkili bir adalet duygusu sağlamaz.Kötü adam tercihen kahramanın ellerinden biyik acı çekmelidir.
           Düşerek ölüm,kötü karakter düştüğü sırada hayatın gözünün önünden film şeridi gibi akarken çığlık atan yüzünün uzun,uzatılmış çekimine imkan sağlar.Istırap verici düşme,ruhunun edebiyen cezalandırılacağı cehenneme düşüşünü simgelemektedir.
           Aynı zamanda basit bir kurşundan çok daha dramatik olan vahşi hayvanlar tarafından parçalara ayrılması,kıyılması,yenmesi ya da ironik bir şekilde kendi ayrıntılı ölüm planınca yok edilmesi de kötü karakterin popüler öldürülme yöntemlerindendir.

                     Kahraman olarak EGO,İd' den sonra geliştirilen bir sonraki bilinç dışı yapısı' ego'dur.İd haz ilkesini temsil ederken,ego gerçeklik ilkesini temsil eder.
            Eğer kahraman filmin sonuna gelindiğinde bir şekilde daha iyi,daha sağlıklı ve daha güçlü olmaz ise o zaman karakteri gelişmemiş demektir,filmin kalbi ve can damarı kahramanın karakterinin gelişimidir.
           Kahramanın kötü kişi karşısındaki zaferi,egonun id karşısındaki zaferini simgeler.
         
                     Yol gösterici olarak SÜPEREGO,içsel gücün (libodonun) karanlık gücünü kontrol altına olması gereksinimi,üçüncü bilinçdışı yapısı olan süperego tarafından karşılanır.
           Süperego,baba gibi otorite figürleri tarafından bireye yavaş yavaş aşılanan ahlaki ve toplumsal geleneklerin bilinç dışı temsilidir.Özünde süperego,erkek çocuğunun babası ile özdeşleşmesinin psikolojik somutlaşmasıdır.

                      Vicdan krizi, bir karakter güçlü ya da mevcut bir yol gösterici figüre sahip olmadığında,onun mücadelesi gelişmemiş bir süperego etrafında toplanabilir.Bu karakterin zayıflığı kendini beğenmişlik, bencillik ya da olay örgüsünün kahramanca davaya kendin adamaya genel bir isteksizlik aracılığıyla sergilenir.

                       Korkak karakterler,çoğu kez kendi vicdanı ya da bütünüyle mücadele eden karakterler komik bir figür,kahramanın isteksizce tehlikeli durumlar içine sürüklendiği korkak yardımcı karakterler olabilir(Scooby Doo)
           Korkak kahramanlar filmin yıldızları ya da sadece komik bir rahatlama anı sağlayan karakterler olsalar da filmin başından sonuna tehlikelerle yüzleşmekteki isteksizlikleri,filmin sonundaki süpriz bir gelişme için tipik bir durumdur çünkü korkaklar aniden korkularını yenerler ve cesaretli bir şekilde düşmanlarıyla karşılaşıp günü kurtarırlar.

                       Anti-Kahraman,yazarken onun hedefini para,prestij ya da güç gibi fiziksel ödüllerden daha fazlasıyla ilişkilendirmek çok önemlidir.Bu anti-kahramanalar bir süre için eğlenceli olabilirken motivasyonları tek yönlü olduğu için piskolojik derinlikten yoksunlardır.
             Anti-Kahraman kendisini kurtarmanın tek yolunun önceki karakterinin doğasını sorguluyarak ve kendini adayarak kendini düşünmekten ziyade kendini feda etmek olduğunu anladığında içsel bir çatışmadan üçüncü bir boyut doğar

                        Düşmüş kahraman,Motivasyon karakter gelişimi için bir anahtar olduğu ve sonuç olarak bütün öykünün dramatik yapısını belirlediğinden,senaryonuzu yazarken,karakterinizin arkasındaki motivasyonlarla ilgili çok açık olmanız gerekir,eğer kahraman başkasına yardım etmek için kanun çiğniyorsa o zaman iki boyutlu bir anti-kahramandır.
              Düşmüş kahraman öyküsünün dramatik niteliği onun motivasyonunda yatar.Düşmüş kahraman bir yönüyle kendisinin daha iyi olmasını ister ama malesef kendini kurtarmak için kaçınılmaz bir biçimde kendi yıkımına sebep olan karanlık bir yolu tercih eder.Öyküdeki trajedi, düşmüş kahramanın durumunun çelişkisinden ortaya çıkar.Kendini kurtarma arzusu ölümünü hızlandırır.
              Düşmüş kahraman kötü sona mahkumdur.

                        Suçluluk kompleksi,ilgi çekici bir karakter ögesi ve sadece süper kahramanlar için de güçlü bir motivasyondur.Günah,suçluluk duygusu ve kefarete dair birincil temalar ses getirmektedir.